ABD Başkanı Donald Trump’ın Gazze açıklamalarını değerlendiren Dr. Hazar Vural Jane, Trump’ın sözlerinin ciddiye alınması gerektiğini belirterek, Trump’ın asıl amacının Orta Doğu’yu İsrail için güvenli bir hale getirip bu bölgeden çekilerek, Çin’e karşı hazırlanmak olduğunu ifade etti.
ABD Başkanı Donald Trump’ın Filistinlileri Gazze’den çıkarma planı ve “İsrail çatışmalar bitince Gazze’yi ABD’ye devredecek” şeklindeki skandal sözleri dünya kamuoyunun tepkisini çekti. Seçimden önce barış vaadinde bulunan Trump’ın bu çıkışını değerlendiren İstanbul Aydın Üniversitesi’nden Dr. Öğretim Üyesi Hazar Vural Jane, Trump’ın bu planla neyi amaçladığını anlattı.
“İsrail hedefine ulaşamadığı için durmayacak”
Dr. Hazar Vural Jane, “Donald Trump’ın bu uç söyleminin uluslararası hukukta, uluslararası toplum tarafından kabul edilebilir bir tarafı yok ama bu uç söylemin anlamını sorguladığımızda akla şu geliyor: İsrail geçen sene kendi güvenliğini sağlamak açısından eş zamanlı birçok devlete saldırı düzenlemişti. Orta Doğu işin içinden çıkılamaz bir hale doğru gitmekteydi. Gazze’de Hamas’ı bitirmekti hedefi. Gazze’de Hamas’ın bitmediğini, İsrail’in hedefine ulaşamadığını biliyoruz. Bu da durmayacağı anlamına geliyor. Trump’a ve onun politikalarına baktığımız zaman Trump, Orta Doğu’dan çıkmak istiyor. Bu, Orta Doğu’da hiç ABD varlığı olmayacağı anlamına gelmiyor. Ancak asker sayısını azaltıp, maliyeti azaltmak istiyor ki Çin’le karşılaşmasına ilerleyebilsin. O yüzden de ABD, İsrail’in aşırı güvenlik endişeleri nedeniyle ‘Gazze’den herkesi göndereceğiz ve sana güvenli bir ortam oluşturacağız’ diyor” şeklinde konuştu.
Uluslararası toplum ve sistemin bir kriz içerisinde olduğunu belirten Hazar Vural Jane, “Sistem, İsrail’i durduramadıysa ABD’yi de durduramayacaktır. İsrail’in yaptığının arkasında ABD olmasaydı bu noktaya gelemeyecekti. Bu 100 yıldır, 1948’ten beri olan bir şiddet. Şu an iş bambaşka bir boyuta geldi. Bu da İsrail’in arkasındaki iki elin parmaklarını geçmeyen devletlerin sonsuz desteği sayesinde oldu” dedi.
“Daha çok silahlanma ve çatışma olarak geri dönecektir”
Trump’ın Gazze planını gerçekleştirmesi ihtimaline değinen Jane, “Bu gerçekleşirse insanlık 15 ay boyunca verdiği sınavın bir tekrarını vermiş olacak. Dışişleri bakanımız dedi ki, ‘Orman kanununun yaşandığı bir dünyaya götürüyor.’ Herkes böyle davranırsa sistem işin içinden çıkılamayacak bir hal alacak ve keyfiyetten birçok eylemi göreceğiz. Bunun sonuçları da dünyaya daha çok silahlanma ve çatışma olarak geri dönecek. Trump, ‘Gazze’de biz maliyet harcamayacağız, Gazze’yi biz inşa etmeyeceğiz’ diyor. O zaman İsrail’in dünyadaki en büyük müttefikiyken, Filistinliler ABD’nin elinde olabilir mi? Filistin direnişi her şeye rağmen durmamışken bu saatten sonra duracağını nasıl düşünebiliriz?” dedi.
“ABD, Orta Doğu’da maliyetini düşürüp Çin’le karşılaşmak istiyor”
“Trump’ın söylemi ciddiye alınmalı. Sonuçta ABD dünyanın hala başat aktörlerinden birisi” diyen Vural Jane, “ABD’nin Orta Doğu politikalarında bir numaralı hedefi, ABD’nin kendi politikalarıyla özdeşleşen İsrail’in güvenliğini sağlamaktır. İsrail’in güvenliği ABD çıkarlarına uygun bir Orta Doğu’yu gerektirir ve özdeştir. İkisi birbirine hem kazan-kazanla bağlıdır hem de aynı noktadadırlar. İsrail, Gazze’deki son Filistinliyi yok edene kadar durmayacak, ABD de bunu biliyor. Trump’ın seçim döneminde Yahudi lobilerinden çok fazla bağış aldığını biliyoruz. Bu bağışların sebebi lobiler, İsrail’e sonsuz destek istiyordu. Hangi başkan gelirse gelsin bu değişecek bir şey değil. Dolayısıyla buradaki temel hedef İsrail’in güvenliğini sağlayıp, Orta Doğu’da maliyetini düşürüp, Çin’le karşılaşmasına yönelmek” ifadelerini kullandı.
Filistinlilerin sürülmesi halinde onları Gazze’den almanın Filistin davasına ihanet olacağını belirten Vural Jane, “Refah sınırına çok yakın bir bölgede Gazzelilerin kaldıkları çadırlar bombalanıyordu. Mısır kapıları açmamıştı, Ürdün almamıştı ve Mahmud Abbas onlara teşekkür etmişti. Filistinliler ölüyor ama aslında her şeye rağmen toprakları için direniyorlar. O yüzden oradaki temel nokta Filistinlilerin Filistin’de kalması ama tabii ki daha iyi günlerde ve uluslararası hukuka uygun egemen devletlerinde” dedi. – İSTANBUL
