Enflasyonist ortamlarda ortaya çıkan ürün ve ve kalite bozulmalarına shrinkflasyon ve skimpflasyon isimleri verildiğini ünlü iktisatçı Mahfi eğilmez hatırlatmıştı. Bu terimlerin karışımına milli ve yerli isimler aranması dikkat çekti.
Enflasyondaki yükselişin hızlandığı ülkeler ve dönemlerde ürün gramajlarından, hizmet içeriklerinden, kaliteden ödün veriyoruz.
Fiyat artışlarının oluşturduğu algıyı kırmak ya da artışların yüksek olmaması adına yapılan bu düzenlemelere, eskiler Arapça bir kelime olarak ‘tağşiş’ derdi. Tağşiş, TDK’ya göre ‘Bir şeyin içine başka bir madde karıştırma; katıştırma’ anlamına gelirken, kökeni Osmanlı’da enflasyonun yükselişiyle para olarak kullanılan altın ve gümüşün saflığını bozmaya da dayanıyor.
Günümüzde her şeyin özünün Latince “şişme, kabartma” anlamına gelen “enflasyon” kelimesine bağlanmasıyla yeni terimlerle karşılaştık.
Son günlerde duayen iktisatçılardan Mahfi Eğilmez’in yeniden hatırlattığı shrinkflasyon ve skimpflasyon terimleri etrafımızı sardı.
Fiyatları artırmayalım, maliyetleri azaltalım deyince ortaya çıkan durum sorgulanmaya devam ediyor.
Türkiye’de her ikisini de yaşadığımız bu süreçte buna nasıl bir isim verelim diye denince ortaya çıkan manzara düşündürücü oluyor.
İlk cevap da terimleri geniş kitlelere yayan Eğilmez’den geliyor.
Yorumlarda “Allah beterinden saklasın” denilen durumlar da ortaya çıkarken,
Faiz indirimleri de unutulmuyor.
“Zor, dostum zor” minvalinde enflasyonla yaşayanlar,
Siyasetle ekonomiyi karıştıranlar,
“Greedflasyon” benzeri söylemler,
Unutulmayan ışıltılı hayatlar,
Daha özet durumlar,
Ortaya karışık, alevli enflasyonlar,
En sade ve bilindik terimler de ilgi çekti.
En varsa ondan getirin şeklinde söylemler,
Simpsonlar’ın nasıl dahil olduğunu anlamadığımız söylemler de vardı.
Bize özel enflasyon açıklamaları,
Ya sizin özel enflasyonunuz ne durumda?
